TEATR "BAJ POMORSKI"
UL. PIERNIKARSKA 9, 87-100 TORUŃ
SEKRETARIAT: +48 56 652 24 24 FAX 56 652 27 17
SEKRETARIAT@BAJPOMORSKI.ART.PL
DZIAŁ ORGANIZACJI WIDOWISK
56 652 20 29, WEW. 35, 36, 54;
ORGANIZACJA @BAJPOMORSKI.ART.PL Nr. konta bankowego (bilety) 23116022020000000061721102
Druga festiwalowa recenzja
„Jaś i Małgosia 2.0, czyli transhumanizm dla najmłodszych"
Poddanie klasycznej baśni reinterpretacji pozwala na zadanie nowych pytań dotyczących kondycji ludzkości jako gatunku i jej udziału w postępującej katastrofie klimatycznej. Przeniesienie narracji do roku 2070 uwypukla towarzyszące nam obecnie lęki związane z rozwojem Sztucznej Inteligencji i postępującą technicyzacją rzeczywistości. Istotnymi elementami scenografii są usytuowane z tyłu sceny – ekrany, które wyświetlają naprzemiennie kontrastujące ze sobą obrazy dzikiej przyrody i cyberpunkowe wizualizacje ogromnych technomiast. Jaś i Małgosia żyją w świecie, w którym woda jest walutą, a robotyczne pół-zwierzęta zasilane energią słoneczną zamieszkują dzikie tereny lasu. W tej entropicznej rzeczywistości muszą zmierzyć się nie tylko z zagrożeniami ze strony tych, którzy czyhają na ich życia, ale także z własnymi uprzedzeniami i wypieranymi dotychczas emocjami. Za pomocą „tajnych notatek” poznajemy ich myśli i wewnętrzne rozterki, a także dylematy i wspomnienia.
Naturalistyczne wykonanie lalek podkreśla ich odrębność względem innych bohaterów („ciocia”-SI) i stanowi o charakterze ich ludzkiej natury w zrobotyzowanym świecie. Niestety, w relacjach pomiędzy lalkami a animatorami dochodzi do niedociągnięć związanych z motoryką animantów, które często, zamiast poruszać się po scenie, unoszą się tuż ponad nią. Tego typu sytuacje mają najczęściej miejsce podczas wydarzeń wymagających szybkiego przemieszczenia się bohaterów. Najciekawszym elementem spektaklu wydaje mi się zastąpienie klasycznie występującej w baśni wiedźmy Sztuczną Inteligencją. Na wzór Matriksa konstruuje ona wirtualną rzeczywistość, do której zwabia rodzeństwo. Sam wątek pozostaje jednak niewykorzystany w pełni, pozbawiony wyraźnego zaakcentowania zagrożeń płynących z wykorzystania nowych technologii, co dziwi przy dydaktycznej wymowie spektaklu.
Tematyka proekologiczna stanowi coraz częstszy motyw w spektaklach dla najmłodszych. Jako osoba wychowana na Pafnucym i Wielkim Sprzątaniu z ciekawością przyglądam się zmianom zachodzącym w podejmowaniu tego zagadnienia. Dość przygnębiające jest jednak, że współczesne dzieci od początku muszą stykać się z wizją nieuchronnie nadciągającej katastrofy klimatycznej. Jaś i Małgosia finalnie znajdują co prawda podziemną rzekę, źródło wody pitnej, jednak zdaje się to być bardziej naiwną próbą zakończenia historii happy endem niż rzeczywistą wiarą w możliwość na zmianę jutra.
Adam Szydzik
Jaś i Małgosia 2.0
Teatr Lalki i Aktora w Łomży
Reż. Agnieszka Błaszczak
Scen. Katarzyna Leks
Muz. Paweł Rychert
Międzynarodowy Festiwal Teatru Lalek Spotkania
21.10.2023